راهبردهای مهم ایجاد ثبات در نرخ ارز چیست؟

در تجربه سیاست های ارزی اقتصاد ایران، متغیر کلیدی نرخ ارز غالباً به عنوان یک متغیر برون زا فرض شده و انتخاب نظام های ارزی از نوع  نظام سهمیه بندی ارزی، و یا مدیریت شده با گرایش تثبیت نرخ ارز  یک رویکرد مسلط بشمار می آید. اين سياست در فضای تورمی حاصل از سیاست های انبساطی مالی و پولی، منجر به کاهش نسبت قيمتهاي خارجي به داخلي برحسب واحد پول يکسان (نرخ ارز حقيقي) شده و تبعات مثبتی بر تخصیص منابع و رشد اقتصادی و همچنين تراز پرداخت‌ها‌ي كشور نداشته است. اگرچه انتخاب نوع نظام ارزي براي مديريت اقتصادي مهم است ولي مهمترين جنبه سياست ارزي كه بازتوزيع و رشد اقتصادي را تحت تأثير قرار مي‌دهد مسئله چندگانه بودن نرخ ارز و همچنين ارزشگذاري بيش از اندازه نرخ ارز است. بنابراین آنچه مهم است ایجاد ثبات در نرخ ارز حقیقی است. در این رابطه دو نکته تعیین کننده می بایست مورد توجه قرار گیرد. اول آنکه نمی توان نرخ ارز اسمی را به عنوان عاملی برون زا و ناسازگار با شرایط اقتصادی تعیین نمود. دوم آنکه باید تورم تحت کنترل قرار گیرد. در رابطه با تحقق دو نکته فوق، نظام ارزی ایران باید از نظام ارزی کنترل شده فعلی، به تدریج و با تحقق شرایط لازم، به نظام ارزی ثابت مدیریت شده و سپس یه نظامهای ارزی با درجه انعطاف پذیری بیشتر نرخ ارز تبدیل شود. سرعت حرکت بستگی به اجرای هماهنگ سیاست های مالی و پولی و تجاری و بهبود فضای کسب و کار دارد.

به طور کلی شرایط ایجاد ثبات در نرخ ارز حقیقی را می توان سیاست پولی معطوف به کنترل تورم، سیاست مالی احتیاطی در جهت ایجاد یکنواختی در مسیر زمانی مخارج دولت (از طریق احیای حساب ذخیره ارزی در راستای هدف ثبات سازی درآمدهای نفتی)، سیاست تجاری در فضای کاهش و رفع تحریم های نفتی و مالی و همچنین کاهش تدریجی تسلط عرضه ارز نفتی در بازار ارز از طریق توسعه صادرات غیرنفتی، بهبود فضای کسب و کار در بخش حقیقی اقتصاد و ایجاد انگیزه برای انتقال نقدینگی به سوی فعالیت های مولد تولید و سرمایه گذاری، برشمرد. افزایش درجه انعطاف پذیری نرخ ارز اسمی و ثبات نرخ ارز حقیقی، نیازمند تعهدات قوی بانک مرکزی برای کنترل تورم است.